روش های استحصال مس

استحصال مس از معادن مس به دو روش عمومی انجام میشود :
 ۱- روش پیرومتالورژی (تولید کنستانتره و تغلیظ با ذوب در معادن با کانسارهای سولفوری).
 ۲- روش هیدورمتالوژی (روش هیپ یا انحلال مس در اسید و الکترولز آن درمعادن با کانسارهای عموما اکسیدی).

در این طرح تولید ما از روش عمومی هیدرومتالوژی و زیر روش لیچینگ پیوسته استفاده خواهیم کرد.
 

 لیچینگ فرایندی است برای استخراج کانی‌ها با استفاده از انحلال آن‌ها در یک مایع، که این امر می‌تواند به صورت فرایندهای طبیعی یا صنعتی انجام گیرد.

این روش به ۳ دسته اصلی تقسیم میشود:
۱- روش هیپ لیچینگ Heap leaching : که به عمل دپو مصالح اکسیدی و تزریق قطره ای اسید از بالا و جمع آوری مایع حاوی مس از کف گفته میشود از نقاط مثبت این روش استفاده مقرون به صرفه ان برای معادن بسیار بزرگ با تجمع سنگ اکسیدی در احجام بسیار بالا بوده که در کنار کارخانه های دیگر مورد استفاده قرار گیرد همچنین قابلیت استفاده از کانسارهای سولفوری نیز وجود دارد-  از معایب این روش راندمان تغلیط پایین، نیازمند بودن به وسعت های زیاد زمین و عملا هزینه های بالاتر تولید نسبت به دریافت محصول می باشد.

۲ – روش تانک لیچینگ Tank leaching : در تانک لیچینگ مواد تا ابعاد مشخصی برای ایجاد یک پالپ خرد می‌شوند که می‌توانند تحت نیروی ثقلی یا توسط پمپ‌های مختلف منتقل شوند.
تانک‌ها معمولاً مجهز به همزن، بافل‌ها (Baffles)، تجهیزات نگهداری مواد جامد و پالپ‌ها در حالت سوسپانسیون.
از معایت این روش هزینه های بسیار بالای ساخت و نگهداشت سیستم ایجاد تانکر ها و جک هامیباشد همچنین در این روش محصول نهایی فاقد شرایط استفاده بوده و حتما باید مراحل و فرایند استحصال ادامه یابد تا مس قابل استفاده تولید گردد. در این روش پالپ تولید شده در کل مراحل منتقل میگردد. همچنین واحد ضروری فیلتر پرس در این روش بسیار پرهزینه می باشد. (خردایش و اجرای پرس).

۳-  روش لیچینگ پیوسته continuous vat  با حضور واحد Solvent Extraction یا SX  :  که به صورت خلاصه به شرح زیر میباشد، محلول PLS دريافتي از واحد انحلال (هيپ) داراي غلظت پايين مس و همچنين ناخالصيهاي مزاحم ميباشد ؛ در اين ميان واحد SX وظيفه دارد خوراكي با غلظت مناسب از مس و بدون عناصر مزاحم براي واحد الكترووينينگ فراهم كند. محلول PLSدريافتي از واحد انحلال (هيپ) درتماس با يك محلول ارگانيك قرار مي گيرد . اين محلول ارگانيك كه از دو جزء اساسي(استخراج كننده و رقيق كننده ) تشكيل شده، در يك فرايند شيميايي يونهاي مس را از فاز آبي(PLS) به صورت انتخابي جذب مي كند و ديگر ناخالصيها در همان فاز آبي باقي  مي مانند . اين مرحله فرايند استخراج ناميده مي شود . از آنجا كه مي دانيم فازهاي آبي(قطبي) و آلي (غير قطبي) مخلوط نشدني هستند ؛ پس از اتمام عمليات انتقال يون به روش مخلوط شدن (Mixing)، مخلوط ايجاد شده  به داخل ته نشين سازها (ستلر settler ) هدايت ميشوند و پس طي زمان ماند كوتاهي اين دو فاز از يكديگر جدا مي شوند . جهت بالا بردن راندمان سيستم اين عمليات استخراج (اختلاط و جدايش) در دو مرحله صورت مي گيرد . پس از انتقال يونهاي مس به فاز ارگانيك طي فرايند ديگري موسوم به عريان سازي (Stripping )  دريك واكنش شيميايي ديگر، يونهاي مسي كه به فاز ارگانيك منتقل شده اند مجددا به يك فاز آبي كه ازسمت واحدالکترووینینگ EW مي آيد منتقل مي شوند . اين فاز آبي بدون ناخالصي و داراي عيار مناسب جهت عمليات الكترو وينينگ مي باشد.
از جمله مزایای این روش راندمان بالای تولید (مس کاتد ۹۹٪) در ازای هزینه بسیار معقول  می باشد. از دیگر مزایای این طرح استفاده از مصالح خروجی کارخانه به دلیل سایز مناسب جهت عملیات تولید بتن می باشد(ماسه ۰۶) همچنین در این روش در قسمتهایی امکان استحصال مس با درصد خلوص کمتر ممکن می باشد و از مسایل مهم در این طرح دقت در اجرا و پیاده سازی اجزای سازنده کارخانه می باشد که به دانش فنی و تخصص و تجربه مجری آن بستگی زیادی دارد.